Saturday, July 26, 2014

ၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၼမ်ႉတၢၼ်


ၸိုဝ်ႈ : brown widow spider, grey widow spider, brown bottom spider
ၸိုဝ်ႈပၢႆးသၢႆး : Latrodectus geometricus
ၶိူဝ်း : Theridiidae
ပွတ်းဢၼ်ၽေႈတိူၼ်း : ထူပ်းႁၼ်ၺႃးၼႂ်းပွတ်းၸိုင်ႈၾလေႃးရိၻႃႈ ၶေးလိၾေႃးၼေးယႃႊ ထဵၵ်ႉသတ်ႉ ထဵၼ်းၼဵတ်းသီးပွတ်း ႁွင်ႇၸဵင်ႇၼိူဝ်လႄႈပွတ်းတႂ်ႈမိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇ မၢင်ပွတ်းတွၼ်ႈမိူင်းဢွတ်းသတြေးလေးယႃႊ ဢႅပ်ႉၾရိၵႃးတႂ်ႈ သႆးပြတ်ႉယူႇၸမ် သဵၼ်ႈၵၢင်လူၵ်ႈပွတ်းမိူင်းမႆႈဢုပ်ႉဢၢပ်ႉ။

ၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၼမ်ႉတၢၼ်ၼၼ်ႉ ၸႃႇတိတီႈဢၼ်ယူႇသဝ်းၼၼ်ႉပဵၼ်ၵုၼ်ဢမေႇရိၵႃႇႁွင်ႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်လႆႈထူပ်းႁၼ်ဝႃႈမၼ်းၽေႈ တိူၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး 20 ၸေႈတွၼ်ႈမီးၼင်ႇၼႆ မိူင်းၵွၵ်ႇ ၼူၼ်းထၿုရီး ပထုမ်းထႃးၼီး သမုတ်ႇ သူင်ၶြၢမ်း ၵၢၼ်းၸၼၿုရီး တၢၵ်ႇ ၵမ်းၽႅင်းၽဵတ်ႉ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၵဵင်းႁၢႆး ဢုၿူၼ်းရၢတ်ႈၶျထႃးၼီး မုၵ်ႉၻႃးႁၢၼ် ၼၶွၼ်းသီးထမ်းမရၢတ်ႈ ၽတ်ႉထလုင်း သူင်ၶလႃ လႄႈၽူးၵဵတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။

လႅၵ်ႈၶၼႃႇႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈ ၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၼမ်ႉတၢၼ်
ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈမၼ်းတေမီးသွင်ပွတ်းဢၼ်တူၺ်းငၢႆးမိူၼ်ၵုင်ႇၵၢဝ်ဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ယူႇၵူႈဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႈ တေမီးပွတ်းႁူဝ်လႄႈတွင်ႉမၼ်း တၢင်းယႂ်ႇတၢင်းတူဝ်တေမွၵ်ႈၼိုင်ႈသဵၼ်းတိမဵတ်ႉ ပုမ်တွင်ႉၵုင်ႇၵၢဝ်မဵဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေပွင်းယႂ်ႇလိူဝ်ႁူဝ်မၼ်းလၢႆပုၼ်ႈယူႇ တီႈတွင်ႉ ပုမ်မၼ်းၼၼ်ႉမီးလၢႆးမိူၼ်ႁၢင်ႈၼႃႇလီႇသၢႆး၊ သီလိူင်သူမ်ႈဝႆႉ တၢင်းလင်သီၼမ်ႉတၢၼ်လႄႈၶၢဝ်လၢႆးပဵၼ်ႁူတ်ႈႁူတ်ႈဝႆႉ လၢႆးမၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇၶိုင်ႈတူင်ႇမူၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈတေမီးလၢႆးမုၼ်းၼိူဝ်တွင်ႉ ပဵၼ်ႁိဝ်ႉသီၼမ်ႉတၢၼ်လႄႈသီၶၢဝ်ဢူၼ်ႈဢူၼ်ႈဝႆႉ တီႈလၢႆးႁိဝ်ႉ မၼ်းမီးၸုတ်းသၢမ်ၸုတ်းၸႅၼ်ႇၵၼ်ဝႆႉသွင်တႅဝ်း တူဝ်ပေႃႈတေလဵၵ်ႉလိူဝ်တူဝ်မေးဢိတ်းၼိုင်ႈ။



ဢၵျၢင်ႉမၼ်း
ၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၼမ်ႉတၢၼ် တေၵၢင်ယႂ်းဢမ်ႇပေႃးႁၢင်ႈလီ ၶႂ်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉပႅၼ်းၵၼ်ပဵၼ်ပုၵ်ႉ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉတၢၼ်ႇၵုင်ႇၵၢဝ် တၢင်ႇမဵဝ်း ၵျိူၵ်ႈႁဵတ်းႁၢင်းယူႇၸွမ်းပိုၼ်ႉတႅမ်ႇၸိူင်ႉၼင်ႇ လုၵ်းတႂ်ႈလိၼ် တႂ်ႈၵူႇ တႂ်ႈၶူင်ႇ ၸွမ်းပိုၼ်ႉႁိူၼ်းဢၼ်တႅမ်ႇ ဢမ်ႇသုင်လိူဝ်ၼိုင်ႈမဵတ်ႉ ပေႃးၸွမ်းၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ၵႆႉၵျိူၵ်ႈယူႇၸွမ်းၵွင်ႇမႆႉဢု ၵွင်ၽိုၼ်း ၸွမ်းငၢပ်ႇၵေႈမၢၵ်ႇႁိၼ် ၵျိူၵ်ႈယူႇၼိမ်ၼိမ် သင်ဝႃႈမီးမူင်ႈမႅင်းမႃးတိူဝ်ႉ တွႆႇၺႃးႁၢင်းမၼ်းၼႆၸိုင် မၼ်းတေသၼ်ႇႁၢင်း တီႈတေႉမၼ်းပဵၼ်ၵုင်ႇၵၢဝ်ဢၼ်ၵူဝ်ႁေၵူၼ်း ၵျိူၵ်ႈယူႇတီႈလပ်းသိင်ႇ မၼ်းတေ ၶူပ်းၵေႃႈမိူဝ်ႈမၼ်းၺႃးယႃႉၵဝ်းၶႃႈ။
    
ၵွင်ႉမၼ်း
ၵွင်ႉမၼ်းႁၢႆႉ ပေႃးၺႃးမၼ်းၶူပ်းၼႆၸိုင် ၵွင်ႉမၼ်းတေယႃႉႁႅင်းလိူတ်ႈ လႄႈလွင်ႈႁေႉၵင်ႈၸွမ်းၼင်ႇတူဝ်ၶိင်းၵူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈ ပေႃးသင်ဝႃႈၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၼမ်ႉတၢၼ်ၶူပ်းပေးၼႆၸိုင် မၼ်းတေပွႆႇၵွင်ႉမၼ်း ၵူၺ်းၵႃႈမၼ်းတေဢမ်ႇပွႆႇဢွၵ်ႇမူတ်း တေမွၵ်ႈ 1ppm (1 တေႃႇၼိုင်ႈလၢၼ်ႉပုၼ်ႈ) ၵွင်ႉမၼ်းတေဢမ်ႇႁၢႆႉလိူဝ်ၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈလမ်ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈလမ်ၶူပ်းယဝ်ႉ တေပွႆႇၵွင်ႉမၼ်းဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းမူတ်း။



လွင်ႈလူၺ်ႈဝႃႈႁဵတ်းသင်ၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈလမ်ၽေးတိူၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး
တွၼ်ႈတႃႇၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၽေႈတိူၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းၵႆႉသွၵ်ႉမႃးၸွမ်းႁိူဝ်းတၢင်ႇၵုၼ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇလႄႈ ယဝ်ႉ ၵေႃႈမီးရၢႆးငၢၼ်းထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈဝႃႈ မီးၵူၼ်းၵႂႃႇဢဝ်မႃးၶၢႆပၼ်ၵူၼ်းၵျိူၵ်ႈလဵင်ႉသတ်း မႅင်းဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးဢၼ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးၼႂ်း မိူင်းလႄႈ ယွၼ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈၵွင်ႉမၼ်းတေမိူၼ်ႁိုဝ် ၸွင်ႇဝႃႈဢွၼ်ၵၼ်လဵင်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီးရၢႆးငၢၼ်းဝႃႈတေမီး ၵူၼ်းဢၼ်ၺႃးၵုင်ႇၵၢဝ်မေႈမၢႆႈၼမ်ႉတၢၼ်ၶူပ်းယဝ်ႉၵူၼ်းတၢႆ ၵူၺ်းမီးရၢႆးငၢၼ်းဝႃႈၵေႃႉဢၼ်ၺႃးၵုင်ႇၵၢဝ်ၶူပ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉလၢႆပိုၼ်ႉ တီႈယူႇ ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႉဢၼ်ၺႃးၵုင်ႇၵၢဝ်မဵဝ်းၼႆႉၶူပ်းတေဢွၵ်ႇမူၼ်ႇမၢၼ်ႇ ႁွႆးယဵၼ်းမၼ်းတေႁၢင်ႈႁၢႆႉ ပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်ၼွင် ပေႃး ၺႃးၶူပ်းယဝ်ႉႁွႆးယဵၼ်းတေၼၢၼ်းႁၢႆ ၵွပ်ႈဝႃႈၵွင်ႉမၼ်းၵႂႃႇယႃႉလွင်ႈႁေႉၵင်ႈဢၼ်တူဝ်ၵူၼ်းႁဝ်းမီးၼၼ်ႉပႅတ်ႈ မၼ်းတေယႃႉၼမ်ႉ လိူင် ယႃႉမဵတ်ႉလိူတ်ႈၶၢဝ် ၵမ်းၼမ်တေဢမ်ႇႁူႉတူဝ်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ၺႃးသင်ၶူပ်း တွၼ်ႈတႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉတေႉဢမ်ႇမီးယႃႈယႃမဵဝ်း လႂ်ယႃထုၵ်ႇမဵဝ်းမၼ်း ၵူၺ်းလႆႈယူတ်းယႃၵႂႃႇၸွမ်းဢၼ်လႆႈၸဵပ်းပဵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ။


ၸိူင်ႉႁိဝ်ၼႆၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈဝႆႉသတိၵၼ်ယူႇ ႁႂ်ႈလႆႈလွတ်ႈၽေးၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၶႃႈ။

""မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ""။
ၶမ်းၸိင်ႇ.....

No comments:

Post a Comment